Công nghệ đang phát triển với tốc độ chóng mặt, đặc biệt trong lĩnh vực trí tuệ nhân tạo. Dựa trên kinh nghiệm làm việc với các startup tại Mỹ cùng thông tin từ đồng nghiệp tại các công ty lớn, tôi nhận thấy một xu hướng đáng chú ý trong ngành phát triển phần mềm.
Sự thay đổi trong cơ cấu tuyển dụng
Thị trường việc làm cho fresher và intern có trình độ trung bình đang dần thu hẹp. Ngành lập trình phần mềm ứng dụng có thể sẽ đi theo con đường của các lĩnh vực như lập trình mainframe, kernel hay assembly – vẫn có nhu cầu cho người có kinh nghiệm, nhưng cơ hội cho người mới ra trường đang giảm dần.
Tại công ty của tôi, mục tiêu năm nay là không tăng ngân sách tuyển dụng mới mà thay vào đó phát triển một mô hình AI có khả năng tự code cho hệ thống. Kỹ sư phần mềm đang dần chuyển sang vai trò điều hành AI. Đây cũng là xu hướng chung của nhiều startup tại Mỹ.
Thay đổi trong cấu trúc dự án
Mô hình truyền thống của một dự án thường gồm 1 lead, 2 senior và 2 junior. Trong tương lai với AI, vị trí junior có thể sẽ bị cắt giảm hoàn toàn. Việc đào tạo từ junior lên senior trong công ty dần trở nên ít cần thiết, thay vào đó là tập trung xây dựng mô hình AI phục vụ dự án.
Các kỹ sư senior vẫn giữ được vai trò quan trọng nhờ kiến thức chuyên môn sâu và kinh nghiệm xử lý vấn đề phức tạp. Tuy nhiên, họ sẽ làm việc độc lập nhiều hơn, không còn giao các công việc đơn giản cho team thực hiện.
Thực tế tại công ty
Hiện tại, tôi đang tham gia xây dựng mô hình AI nội bộ cho công ty phục vụ công việc lập trình và các nhiệm vụ khác. Khi demo một số tính năng mới được phát triển từ A đến Z, ngay cả team marketing và content cũng bày tỏ lo ngại về vị trí của họ.
Quy trình pair coding và pair review truyền thống đang dần được thay thế bằng việc sử dụng AI để code và review. Lập trình viên cũng được khuyến khích đảm nhận các công việc ngoài chuyên môn của mình nếu AI có thể hỗ trợ. Điều này khiến những người làm việc không hiệu quả dễ rơi vào diện cải thiện hiệu suất (performance improvement plan).
Triển vọng tương lai
Xu hướng này đã xuất hiện tại các công ty lớn ở Mỹ và đang lan rộng đến các công ty nhỏ hơn. Dự kiến trong vòng khoảng 2 năm tới, nó sẽ ảnh hưởng đến thị trường việc làm tại Việt Nam.
Những người có trình độ học tập trung bình, không thuộc top 10% sẽ gặp nhiều khó khăn khi tìm việc trong lĩnh vực lập trình ứng dụng. Không có việc làm cũng đồng nghĩa với việc không có cơ hội tích lũy kinh nghiệm để trở thành senior.
Các công ty outsource giá rẻ có thể sẽ gặp khó khăn trong việc duy trì hoạt động do thiếu đơn hàng mới từ nước ngoài. Đây là một quá trình chuyển đổi tương tự như khi máy móc ra đời thay thế sức lao động chân tay.
say Linux! 
Vậy các bạn mới nên học gì anh ơi?